اخیراً به دستور امانوئل ماکرون رئیس جمهور فرانسه، کاریکاتور توهینآمیز مجلهی فکاهی شارلی ابدو به رسول الله(صلّی الله علیه و سلّم)، بر روی یکی از ساختمانهای دولتی فرانسه به نمایش درآمد.
این اقدام، واکنش به قتل معلمی بود که این کاریکاتور را تعمّداً به دانشآموزان نشان داده بود. گفتنی است ماکرون، پیش از این قتل نیز اهانتهایی را به دین مبین اسلام و مسلمانان روا داشته بود که با واکنش شخصیتها و جمعیتهای اسلامی مواجه گردید.
با این اوصاف، اساساً این کاریکاتور، ذرّهای از جایگاه و عظمت نبیّ مکرّم اسلام(ص) نمیکاهد و فقط باعث کوچک شدن کسانی میشود که تعمّداً به این پیامبر عظیمالشأن و بیش از یک میلیارد از پیروان ایشان، اسائهی ادب کرده یا میکنند.
قرآن کریم در خصوص واکنش به گفتارها و رفتارهای توهینآمیز به آیات و مقدّسات دینی میفرماید:
«وَإِذَا رَأَیْتَ الَّذِینَ یَخُوضُونَ فِی آیَاتِنَا فَأَعْرِضْ عَنْهُمْ حَتَّىٰ یَخُوضُوا فِی حَدِیثٍ غَیْرِهِ» [انعام:۶۸]
ترجمه: «و چون گروهی را دیدی که برای استهزاء و طعنزدن در آیات ما گفتگو میکنند از آنان دوری کن تا به سخن دیگری مشغول شوند.»
آنچه باید مورد توجّه دعوتگران و دینداران قرار گیرد آن است که در هیچجای قرآن کریم اهانت به مقدّسات دینی، توجیهکنندهی قتل نیست. لذا در واکنش به چنین اهانتهایی، گزینهی قتل فرد موهن، اقدام قرآنی و سنجیدهای نخواهد بود و بیشتر باعث تصدیق فرد موهن و همدلیِ جامعهی جهانی با او و سوءاستفادهی قدرتمندانِ لذّتطلب و دینهراس از این رویداد میگردد. به علاوه خون آدمی حرمتش، بسیار موکّد است و ستاندن جان انسان در شرایطی که وی، قصد جانستانی از ما را نکرده، اقدامی نکوهیده و محکومشده است.
از سوی دیگر، کسانی هم که مقدسّات و شخصیتهای قابل احترام میلیونها انسان را مورد استهزا قرار میدهند از شعور اجتماعی و رشادتِ عقلانی بیبهرهاند.
به علاوه متولیان نظم عمومی، به ویژه در کشوری همچون فرانسه که مهد تدوین قوانین بوده، بجای رویکرد متناقضِ ایرادِ تبعیض در اجرای عدالت، بهتر است عملکرد و مواضع خود را تابع دانش و علوم حقوق و مدیریت نمایند، نه آنکه از آب گِلآلود به هنجارسوزی، در جستجوی منافع و تثبیت قدرت خویش باشند.
به اذعان بسیاری از حقوقدانها که دغدغهی نظم اجتماعی را دارند، آزادیِ بیان را به تنهایی نمیتوان ارزش مستقل تلقی کرد؛ بلکه زمانی ارزش محسوب میشود که منجر به تهدیدِ خوبیهای مفروض(نظیر صلح و…) نگردد؛ لذا متفکران مزبور، دو اصل زیان و اهانت را به عنوان مرزهای آزادیِ بیان، محل توجّه قرار دادهاند و البته این امر، مورد توجّه و تایید دین مبین اسلام نیز میباشد.
اداره دعوت جنوب، اقدام شنیع، حرمتشکنانه و نوعستیزانهی دولت فرانسه را به بهانهی حمایت از آزادی بیان، محکوم نموده و همهی دعوتگران مسلمان را به تبیین قبح این رذیلت و واکنش حکیمانه به آن، طوری که منجر به سوءاستفادهی دشمنان اسلام نگردد، فرا میخواند.
اداره دعوت نهاد اجتماعی شورای عالی مدارس دینی اهل سنت و جماعت جنوب ایران
6 آبان 1399