اولویت ایمان بر حفظ قرآن؛ روش پیامبر صلی الله علیه وسلم
به قلم احمد السید
ترجمه: اداره دعوت جنوب
معادلهای که باید مدیران حلقههای قرآنی و مدرسههای تربیتی درک کنند این است:
اول ایمان؛ فراگیری ایمان قبل از حفظ قرآن، سپس قرآن ایمان را افزایش میدهد. این همان معادلهای است که در حدیث صحیحی که یکی از شاگردان مدرسه پیامبر، جُندب -رضی الله عنه- نقل کرده آمده است: “ما در کنار پیامبر صلی الله علیه وسلم بودیم در حالی که جوانانی سرزنده بودیم. اول ایمان را آموختیم، قبل از اینکه قرآن را یاد بگیریم، سپس قرآن را آموختیم و با آن ایمانمان افزایش یافت.”
همچنین از ابن عمر-رضی الله عنهما- نقل شده: “مدتی از عمرمان را طی کردیم در حالی که ابتدا به ما ایمان آموزش داده میشد، سپس قرآن.” أخرجه حاکم
این روش پیامبر صلی الله علیه وسلم بود. زیرا ایمان، قلب را برای دریافت قرآن آماده میکند،
همانطور که در صحیح بخاری از پیامبر صلی الله علیه وسلم نقل شده: “امانت (یعنی ایمان) در ریشهی قلب مردان نازل شد، سپس بعد از آن قرآن نازل شد و آنان از قرآن و سنت آموختند.”
به همین دلیل پیامبر صلی الله علیه وسلم، یارانش را به آرامی در گرفتن قرآن تربیت کرد تا با تدبر همراه باشد و علم و عمل آن را فراگیرند.
همانطور که در مسند امام احمد از ابوعبدالرحمن سُلمی نقل شده که گفت: “یاران پیامبر صلی الله علیه وسلم به ما آموختند که آنان ده آیه از رسول خدا صلی الله علیه وسلم میآموختند و تا علم و عمل آن را نمیفهمیدند، ده آیه بعدی را فرا نمیگرفتند. و سپس می گفتند: علم و عمل آموختیم.”
نصوص دینی در این باره فراوان است که نشانهی روشنی بر این مطلب میباشد.
پس شادی واقعی نه در افزایش تعداد حافظان و رشد آن در هر سال است – هرچند که خوب است- بلکه در نوآوری در دریافت قرآن به روش پیامبر صلی الله علیه وسلم است، و آن زمان است که اثر حفظ را میبینیم، و دیگر نمیپرسیم: همه این حافظان قرآن که هر سال هزاران نفر میشوند، کجایند؟